निरपेक्ष-कविता
न गन्धिकमपेक्षते विकसनाय पुष्पावली
वनेऽप्युपवनेऽप्यसौ
समतया समुन्मीलति ।
तमोऽपहरुचाऽनिशं भृशमसौ
ज्वलन्त्यानिशं
न दीपयति दीपिका
शलभलोभवृद्ध्यै गृहम् ॥
दिवाकरकरप्रिया सरसि सा
सरोजावली
शिलीमुखमुखानि किं
समवलोक्य संवर्धते ? ।
रसालनवमञ्जरी
सरसपत्रमध्योद्गता
विचिन्त्य न विकास्यते
मदयितुं हि पुंस्कोकिलान् ॥
रथाङ्गयुगलान्यहं
मृतमृतानि सञ्जीवये
मयूरनिकरानथापि नटने समुत्कण्ठये ।
नभस्यपि विहायसि
प्रचुरनीलपद्माकृतिः
किमित्थमवधार्य वा
स्फुरति कापि कादम्बिनी? ॥
तथैव कविता कवेः सुकृतिनः
क्वचिन्मानसान्
मुखाब्जमभिसंगता हृदयभावनोद्वेलनैः ।
अलौकिकरसान्विता भवति या
सुपूर्णा स्वतः
न जातुचिदपेक्षते न रसिकान् न वाऽऽलोचकान् ॥
सौजन्यं स्रोतश्च — लेखकः-गायकः — श्रीबलरामशुक्लः, www.archive.org
संस्कृत-गज्जलिका
नाटके दर्शकैर्नायकः सेव्यते।
निर्धनैर्याचकैर्दायकः सेव्यते।।
नाटके दर्शकैर्नायकः सेव्यते।
निर्धनैर्याचकैर्दायकः सेव्यते।।
जानते ये स्वयं गीतमर्म क्वचित् –
जानते ये स्वयं गीतमर्म क्वचित्।
गीतसम्मोहितैर्गायकः सेव्यते-
गीतसम्मोहितैर्गायकः सेव्यते।
नाटके दर्शकैर्नायकः सेव्यते।
निर्धनैर्याचकैर्दायकः सेव्यते।।
शक्तिमन्तः कलौ भक्तिमन्तः स्वतः –
शक्तिमन्तः कलौ भक्तिमन्तः स्वतः।
दुर्बलैर्मानवैर्जायकः सेव्यते ।
नाटके दर्शकैर्नायकः सेव्यते।
निर्धनैर्याचकैर्दायकः सेव्यते।।
वञ्चकाः सम्पदामार्जने तत्पराः –
वञ्चकाः सम्पदामार्जने तत्पराः।
लुण्ठकैर्वित्तसञ्चायकः सेव्यते।
नाटके दर्शकैर्नायकः सेव्यते।
निर्धनैर्याचकैर्दायकः सेव्यते।।
यादृशी भावना तादृशी संहतिः –
यादृशी भावना तादृशी संहतिः।
पायकैः किं सुरापायकः सेव्यते –
पायकैः किं सुरापायकः सेव्यते।
नाटके दर्शकैर्नायकः सेव्यते।
निर्धनैर्याचकैर्दायकः सेव्यते।।
मार्गिते किं न विद्यार्थिभिः प्राप्यते –
मार्गिते किं न विद्यार्थिभिः प्राप्यते।
शिक्षकैश्चानुसन्धायकः सेव्यते –
शिक्षकैश्चानुसन्धायकः सेव्यते।
नाटके दर्शकैर्नायकः सेव्यते।
निर्धनैर्याचकैर्दायकः सेव्यते।।
नाटके दर्शकैर्नायकः सेव्यते।
निर्धनैर्याचकैर्दायकः सेव्यते।।
निर्धनैर्याचकैर्दायकः सेव्यते।।
निर्धनैर्याचकैर्दायकः सेव्यते।।
सौजन्यं स्रोतश्च — लेखकः-चिरञ्जीवी खतिवडा, गायकः-सच्चिदानन्द पाैडेल, www.archive.org
अत्र एतस्य गीतस्य पाठ्यम् उपलब्धं नास्ति । यदि भवान्/भवती शक्नोति चेत् पाठ्यस्य उपलब्धतायाम् अस्माकं साहाय्यं करोतु।
साहाय्यार्थं अत्र सम्पर्कं करोतु – सम्पर्क-सूत्रम् sanskritvishvam@gmail.com
सौजन्यं स्रोतश्च — प्रस्तोता — श्रीबलरामशुक्लः, वक्ता गायकश्च — श्रीअभिराजराजेन्द्रमिश्रः, www.archive.org
मनसा सततं समरणीयम्
न भोगभवने रमणीयम्
न च सुखशयने शयनीयम्
अहर्निशम् जागरणीयम्
लोकहितम् मम करणीयम् ॥१॥
न जातु दुःखम् गणनीयम्
न च निजसौख्यम् मननीयम्
कार्यक्षेत्रे त्वरणीयम्
लोकहितम् मम करणीयम् ॥२॥
दुःखसागरे तरणीयम्
कष्टपर्वते चरणीयम्
विपत्तिविपिने भ्रमणीयम्
लोकहितम् मम करणीयम् ॥३॥
गहनारण्ये घनान्धकारे
बन्धुजना ये स्थिता गह्वरे
तत्र मया संचरणीयम्
लोकहितम् मम करणीयम् ॥४॥
न च निजसौख्यम् मननीयम्
कार्यक्षेत्रे त्वरणीयम्
लोकहितम् मम करणीयम् ॥२॥
दुःखसागरे तरणीयम्
कष्टपर्वते चरणीयम्
विपत्तिविपिने भ्रमणीयम्
लोकहितम् मम करणीयम् ॥३॥
गहनारण्ये घनान्धकारे
बन्धुजना ये स्थिता गह्वरे
तत्र मया संचरणीयम्
लोकहितम् मम करणीयम् ॥४॥
बन्धुजना ये स्थिता गह्वरे
तत्र मया संचरणीयम्
लोकहितम् मम करणीयम् ॥४॥
नैव क्लिष्टा न च कठिना
सुरससुबोधा विश्वमनोज्ञा ललिता हृदया रमणीया ।
अमृतवाणी संस्कृतभाषा नैव क्लिष्टा न च कठिना ।। नैव क्लिष्टा।।
कविकोकिल-वाल्मीकि-विरचिता रामायणरमणीयकथा ।
अतीव-सरला मधुरमञ्जुला नैव क्लिष्टा न च कठिना ।। सुरस….. ।।
व्यासविरचिता गणेशलिखिता महाभारते पुण्यकथा ।
कौरव-पाण्डव-सङ्गरमथिता नैव क्लिष्टा न च कठिना ।। सुरस….. ।।
कुरुक्षेत्र-समराङ्गण-गीता विश्ववन्दिता भगवद्गीता ।
अमृतमधुरा कर्मदीपिका नैव क्लिष्टा न च कठिना ।। सुरस….. ।।
कविकुलगुरु-नव-रसोन्मेषजा ऋतु-रघु-कुमार-कविता ।
विक्रम-शाकुन्तल-मालविका नैव क्लिष्टा न च कठिना ।। सुरस….. ।।
अतीव-सरला मधुरमञ्जुला नैव क्लिष्टा न च कठिना ।। सुरस….. ।।
व्यासविरचिता गणेशलिखिता महाभारते पुण्यकथा ।
कौरव-पाण्डव-सङ्गरमथिता नैव क्लिष्टा न च कठिना ।। सुरस….. ।।
कुरुक्षेत्र-समराङ्गण-गीता विश्ववन्दिता भगवद्गीता ।
अमृतमधुरा कर्मदीपिका नैव क्लिष्टा न च कठिना ।। सुरस….. ।।
कविकुलगुरु-नव-रसोन्मेषजा ऋतु-रघु-कुमार-कविता ।
विक्रम-शाकुन्तल-मालविका नैव क्लिष्टा न च कठिना ।। सुरस….. ।।
अमृतमधुरा कर्मदीपिका नैव क्लिष्टा न च कठिना ।। सुरस….. ।।